Deze en de aankomende weken starten voor scholen in de verschillende weken het nieuwe schooljaar met een heuse ‘voorweek’. Dit is een voorbereidingsweek om jezelf als onderwijsprofessional (samen met je team) voor te bereiden op het nieuwe schooljaar. En naast dat vakantie er is om los te komen van school, te genieten van familie, vrienden én dit jaar ook veel sport, biedt vakantie ook een uitgelezen mogelijkheid om jezelf te reflecteren. Jezelf te beschouwen op het schooljaar eerder: wat ging goed en wat ga je beter doen? Een uitgelezen mogelijkheid om in de luwte en in eigen tempo voor jezelf nieuwe doelen te stellen.
Mijn doelen na deze vakantie zijn meer bewegen, meer creëren en meer schrijven.
En werkgerelateerd: (nog) meer staan voor een terugkeer van de pedagogiek!
Wat zijn jouw doelen aankomend schooljaar?
Ik ben benieuwd!
Ow, en over die terugkeer: Al jaren pleit ik als inclusiepedagoog voor een herijking -of zelfs terugkeer- van de pedagogiek in het onderwijs. En wel voor kinderen en jongeren waarbij het leren, het begrijpen van het functionele waarom van de gestelde doelen en/of het aangaan van relaties niet vanzelfsprekend zijn. Kinderen en jongeren die worstelen met motivatie en het reguleren hun gedrag. Juist in het huidige tijdsframe, waar onze jeugd worstelt.
Om dit worstelen te overwinnen hebben kinderen en jongeren naast een sterke didacticus juíst ook een sensitieve, intuïtieve pedagoog naast/voor/achter hen nodig! Of althans, dat gun ik hen.
En omdat we in ons Nederlandse onderwijs best wat gepolariseerd zijn de afgelopen decennia, schrijf ook ik in de voorgaande zin over ogenschijnlijk twee verschillende vakgebieden. En dat terwijl ze onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn, en ze van één onderwijsprofessional verwacht worden. Toch wordt pedagogiek te vaak en ten onrechte als iets zachts of softs weggezet!? Of het wordt verward met behaviorisme of een therapeutische benadering.
De onderwijsprofessional weet gelukkig beter. Maar die weet niet altijd hoe. En die weet ook dat congruent handelen niet altijd het uitgangspunt is… Zeker niet in een veld van wat allemaal lijkt te moeten. Zeker niet in een veld waar ook angst en onmacht kunnen heersen. En de onderwijsprofessional weet ook dat het tijd vraagt om zuiver te communiceren en te luisteren om te begrijpen. Tijd die niet altijd genomen wordt.
Dus laten we juist hier gemeengoed van maken!
Direct vanaf de start van het schooljaar, in deze voorweek.
En er is geen beter moment. Want net als kinderen en jongeren, kan zo’n eerste dag na de vakantie best spannend zijn. Zeker als je ergens nieuw op een school start. Alles is dan nieuw: de weg er naartoe, het lokaal, de collega’s, de schoolcultuur, ongeschreven regels, mogelijk zelfs de methodes. Toch is er één ding niet nieuw: Jij! Je neemt jezelf mee, met je kwaliteiten, passie en (leer)doelen. En ben je niet nieuw in het team, dan heeft het schooljaar eerder én de vakantie ook jou doen groeien. Doen ontwikkelen.
Jij hebt opnieuw nagedacht over wat voor jou het doel van het onderwijs is, over wat voor jou het belangrijkste is voor kinderen en jongeren in de jaren dat zij op school groeien, over hoe kinderen het beste leren, over waar ze jou als didacticus én pedagoog (nog) nodig hebben, en over het waarderen van de belangrijkste kennis, strategieën, vaardigheden en routines.
Blijf dus dicht bij waar jij voor staat!
Oefen met stilte en beschouw waar je dit (in jouw handelen of school) terugziet.
En speel tegelijkertijd met wat je denkt: Probeer eens wat vaker zuiver te benoemen wat je denkt. Probeer jezelf uit te spreken: Wat gun jij kinderen ten diepste?
En neem ook eens de tijd om écht te luisteren, ook naar wat niet altijd gezegd wordt. Of stel je mening eens uit en stel vragen. Bijvoorbeeld: Waarom doet de ander wat het doet? Waarom doen jullie als school wat jullie doen? Vraag door. Doen jullie de juiste dingen?
En als laatste: Probeer niet te overtuigen, maar inspireer!
Staan waarvoor jij staat is de eerste vaardigheid van een sterke pedagoog, zeker als jij ook nog eens kan legitimeren waarom jij doet wat je doet. En waar ik voor sta? ‘Ieder kind is een verhaal en ieder kind wil leren!’ Nu jij…
Heb het goed (met elkaar) aankomende week.
(PS: Voor wie de vakantie nog even duurt: geniet en verwonder!)
(PPS: Ow, en het woord inclusiepedagoog heb ik geleend van Luc Greven 😉 )
