perspectiefneming

De Inclusiepedagoog
Ronald Heidanus

Het alternatief voor straffen #1

De vakantie is voorbij, de nieuwjaarswensen zijn uitgedeeld en je staat op het punt om te beginnen met de dag. En zoals na iedere vakantie ligt de focus weer voor even op ‘de gouden weken’ (zilver, of brons…). Binnen jouw school weet je wat dit inhoudt, er ligt namelijk een plan met visie, leidende principes en werkwormen. Maar jij weet beter. Jouw klaslokaal is tenslotte een oefenplaats waar kinderen de vrijheid hebben om te mogen oefenen met het maken van fouten! Want jij weet dat de kinderen een aantal weken in een ander omgeving hebben geleefd, maar waarbij jij niet

Lees meer »
Onderwijs
Ronald Heidanus

Dag van de leraar, een ode

LEES DIRECT HET ARTIKEL Wereldwijd is het vandaag de Dag van de Leraar!En voor iedere leraar die óók een pedagogisch oplaadpunt is (of wil -leren- zijn), deel ik een deel van een speciaal artikel. Ooit opgetekend door Geert Bors, maar nog dagelijks in mijn onderwijspraktijk voelbaar. Bij mezelf als statement en in mijn handelen, maar meer nog in het zichtbare potentieel van mijn collega leraren. Sommigen van hen worstelen (nog) met ‘het elastiek’ en meer nog met het elastiek in zichzelf. Het doet steeds de woorden van Erich Fromm in mijn achterhoofd afspelen: “Only the person who has faith in

Lees meer »
Onderwijs
Ronald Heidanus

Als jenaplanner in het Montessori-onderwijs

Het zou zomaar de titel van een interessant boek kunnen zijn, waarin de werelden van Jenaplan en Montessori elkaar ontmoeten. Elkaar leren diep te verstaan. Voorbij ‘ego’ twee onderwijsconcepten die elkaar op ecologische wijze zouden bekrachtigen. Al zou Comenius in zijn vuist lachen. Want hij was het, ooit ver voor hen, die toen al stond voor aanschouwelijk onderwijs! Kaizen. Met andere woorden, onderwijs waarbij met zoveel mogelijk zintuigen wordt waargenomen: het oog, het oor, de neus, de smaak en de tast. Hij zag het inzetten van de leefwereld van het kind als existentiële (ervarings)kennisbron om ‘universele kennis’ te laten beklijven.

Lees meer »
Onderwijs
Ronald Heidanus

Kun je even meelopen

Zoals de afgelopen jaren gebruikelijk, teken ik aan het einde van het jaar een onderwijsmoment op. Juist zo’n decembermaand geeft ruimte voor bezinning. Reflectie. Vorig jaar moest ik helaas verstek laten gaan. Of ja, moest is misschien wel wat zwaar aangezet. Toch had ik een jaar eerder niet de mentale ruimte om mijn onderwijsmoment woorden te geven. Er zou te veel emotie in mijn schrijven hebben gezeten. Dus neem ik in mijn onderwijsmoment nu het vorige jaar maar even mee als inleiding…  Want er is namelijk nogal wat gebeurd.  Dan doel ik niet op de prachtige reis naar Reggio Emilia met het

Lees meer »
Onderwijs
Ronald Heidanus

Gebruiksaanwijzing

Het was Rik Kuiper die in 2021 de rubriek ‘Die ene leerling’ had in de Volkskrant. Wekelijks bracht hij een verhaal uit van leerkrachten, docenten en hoogleraren over de leerling die hun kijk op de wereld voor altijd veranderde. Met deze ondertitel bracht hij ook het boek uit. In mei mocht ik mijn verhaal doen over Willem, van wie ik graag de gebruiksaanwijzing had willen kennen. Of misschien wel samen gemaakt. En, waardoor ik na zijn dood nooit meer een handelingsplan geschreven heb vanuit een medisch model. Mijn verhaal: ‘Ik ben toch maar iedereen tot last. Dat schreef Willem in

Lees meer »
Onderwijs
Ronald Heidanus

Nieuw is soms even wennen

Het vijfde uur loop ik het lokaal binnen en haar groep in. Zij is ziek. Als team hebben we voor vandaag een constructie bedacht om haar jongeren ‘op te vangen’. En vaak betekent dit jongeren verdelen over verschillende groepen, maar vandaag kiezen we ervoor de groep zoveel als mogelijk intact houden. Zo hebben verschillende collega’s zich eerder op de dag over hen ontfermd, en dit vijfde uur is aan mij. En nieuw ben ik voor hen. ‘s Ochtends was ik het lokaal al even binnengelopen. Om mijn aankondiging alvast ‘in de week’ te leggen. Het vijfde uur. Engels. Wanneer de

Lees meer »
Onderwijs
Ronald Heidanus

Op tijd rekenen

We zijn op tijd, maar in de klas lijkt het uit te lopen. De kookwekker als ijkpunt, maar lijkt iedere tien minuten niet doeltreffend genoeg. Wanneer er een ander ouderpaar naast de grote tafel op een bank neerploft kijken we elkaar wat bedenkelijk aan. Bij mij de twijfel. Zijn we dan misschien toch te laat? Of te vroeg? Met een zwaai wordt de deur open gegooid. Een rood, gespannen gezicht volgt de twee ouders die het lokaal uitsnellen. De planning loopt niet geheel volgens plan. Samen met mijn liefde loop ik in het spoor van de leraar naar binnen. Ik

Lees meer »

Oncollegiaal en omgaan met spreiding

Een jaar of wat geleden werd ik mij meer dan ooit bewust van de pieken in het onderwijs. Van die periodes waarin er soort van ineens een groot beroep op mij wordt gedaan. Met daarbij een planning: Wanneer ik de analyses van de toetsen af moet hebben, wanneer de groepsplannen moeten zijn bijgewerkt en wanneer de individuele handelingsplannen en kerndocumenten (tegenwoordig heten ze ontwikkelingsperspectieven) geüpdatet moeten zijn. Om dit kracht bij te zetten geeft het leidinggevend team ook nog eens allerlei redenen, van de aankomende oudergesprekken via dat het zou moeten van de inspectie tot aan zelfs de opmerking ‘je wordt betaald

Lees meer »
De Inclusiepedagoog
Ronald Heidanus

Chocomeltijd en opbouwen van…een Eiffeltoren

Wanneer je zonder enig idee door de school heen loopt, valt hij niet direct op. Sterker, het wordt je moeilijk gemaakt op deze school, een school voor speciaal onderwijs waar sowieso kinderen met externaliserend gedrag eerder opvallen. Maar als je wat langer in de school rondloopt, dan valt je het patroon van deze introverte jongen wel op: Bijna iedere dag verlaat hij minimaal één keer het klaslokaal, soms heel geruisloos alsof hij naar het toilet gaat maar je ziet wel aan hem dat hij boos is. Of nou ja, boos, eerder met een blik van onmacht. Een gelaat waarop je

Lees meer »
Onderwijs
Ronald Heidanus

Autoriteit in Samenkracht

Het was een jaar eerder dat mijn toenmalige locatiemanager tijdens het functioneringsgesprek het woord ‘autoriteitsprobleem’ liet vallen. Met een glimlach linkte ze dat begrip aan mij. Het verwonderde mij ergens. Want ik maak liever nergens een ‘probleem’ van, maar wil juist op zoek -en ga dat ook steeds- naar oplossingen. Na wat vragen kwam het erop neer dat ik de ongeschreven regels niet volgens de juiste weg volgde. Maar ja, als ze nergens beschreven staan of het waarom wordt uitgelegd, dan lijkt het mij vrij lastig… Ow, en dat ik me ook niet zou houden aan de voorgeschreven protocollen. Dat herkende ik

Lees meer »